قدیمی ترین نوع بیمه، بیمه باربری است. در این نوع بیمه، بیمه گر(شرکت بیمه) متعهد به جبران خسارت بیمه گذار به میزان و ترتیب توافق شده در مقابل تحقق خطرهای حمل و نقل کالا است.
بیمه کلیه ریسک های مربوط به حمل و نقل کالا از مبادی مختلف به سایر نقاط در سراسر دنیا را اعم از اینکه از طریق دریا ، خشکی (زمینی)، هوایی و یا ترکیبی از این مسیرها باشد تحت پوشش قرار میدهد. بیمه نامه صادره می تواند برای کالاهای وارداتی، صادراتی و یا حمل داخلی قابل استفاده باشد و برحسب نوع کالاها و حساسیت آنها در مقابل خطرات گوناگون پوشش های متناسب تحت عنوان کلوزهای A,B,C ارائه می شود.
در بیمه نامه با شرایط A که اصطلاحا بیمه نامه خطر نیز به آن اطلاق می شود کلیه خطرات به استثنای خطراتی که در بخش استثنائات بیمه نامه ذکر گردیده تحت پوشش قرار می گیرند. در این بیمه نامه فرانشیز(سهم بیمه گذار از خسارت) وجود ندارد. بیمه نامه هایی که با شرایط B,C صادر می شوند خطراتی را تحت پوشش قرار می دهند که نام آنها در بیمه نامه صراحتا ذکر شده باشد. تعداد خطرات تحت پوشش در شرایط B بیش از خطراتی است که در شرایط C تحت پوشش قرار می گیرد و وجو فرانشیز در بیمه نامه های با شرایط B یکی از ویژگیهای این نوع بیمه نامه است.
شرایط بیمه حمل و نقل کالا:
۱- شرط خسارت کلی
زمانی است کالا در یک حادثه کاملا از بین رفته یا غیر قابل استفاده گردد.
۲- شرط C : در این شرط خسارت ناشی از خطرات زیر تحت پوشش می باشد:
آتش سوزی، انفجار
به گل نشستن ، زمین گیر شدن، برخورد با کف دریا، غرق شدن یا واژگون شدن کشتی یا شناور
واژگون شدن یا از راه یا از ریل خارج شدن وسیله حمل زمینی
تصادف یا برخورد کشتی یا شناور با هر وسیله حمل دیگر و یا با اجسام خارجی به غیر از آب
تخلیه کالا در بندر اضطراری
فدا کردن کالا در جریان زیان همگانی
به دریا انداختن کالا برای سبک سازی
۳- شرط B : خطرات تحت پوشش در این شرایط عبارتند از کلیه خطرات بیمه شده در شرط C به انضمام خطرات زیر
زلزله, آتشفشان, صاعقه
به دریا افتادن کالا از روی عرشه کشتی
ورود آب دریا، دریاچه یا رودخانه به کشتی، شناور، محفظه کالا، کانتینر، لیفت وان یا محل انبار
از بین رفتن کامل هر بسته کالا در کشتی یا شناور
از بین رفتن هر بسته کالا بعلت سقوط در هنگام بارگیری و یا تخلیه کشتی و یا شناور
سایر خطرها که با منظور نمودن درصد یا مبلغی به عنوان فرانشیز تحت پوشش می باشند :
دزدی، دله دزدی، عدم تحویل کالا
ساییدگی، زنگ زدگی، نشت، شکست
لب پریدگی، کج شدن، خراشیدگی، ضربه دیدگی
کالای مجاور، روغن زدگی، آب دیدگی
ریزش، کسری
۴- شرط A :
بیمه بار بری با شرط A که کامل ترین، در این نوع می باشد بیشتر برای کالاهای حساس و آسیب پذیر مورد استفاده قرار می گیرد و کلیه خطرها به جز موارد مستثنی شده را شامل می شود.
استثنائات : (اهم مواردی که مشمول بیمه بار بری نمی باشند)
موارد استثنا در شرایط B,C :
این بیمه به هیچ وجه شامل خطرات زیر نمیگردد :
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از سوء عمل ارادی بیمه گذار.
نشت و ریزش عادی، کسری عادی وزن یا حجم و یا فرسودگی و پوسیدگی عادی مورد بیمه.
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از کافی نبودن یا نامناسب بودن بسته بندی یا آماده سازی مورد بیمه برای حمل.
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از عیب ذاتی یا ماهیت مورد بیمه.
تلف، آسیب یا هزینه ای که علت اساسی آن تاخیر باشد، حتی اگر این تاخیر ناشی از خطرات بیمه شده باشد.
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از ورشکستگی یا اعسار مالکان، مدیران، اجاره کنند گان یا گردانندگان کشتی یا قصور در انجام تعهدات مالی از طرف یکی از آنها.
موارد استثنا در شرایط A :
تمامی موارد ذکر شده در شرایط B و C به جز آسیب عمدی یا تخریب عمدی کالای مورد بیمه یا بخشی از آن توام با سو نیت از طرف هر کس.
بیمه حمل داخلی :
خطرهای تحت پوشش در بیمه حمل و نقل داخلی از دو گروه تشکیل می شوند
– خطرهای اصلی شامل آتش سوزی و حادثه و سیل حمل (تصادف، تصادم، واژگونی و پرت شدن وسیله نقلیه)
– خطرهای اضافی که بر حسب توافق هنگام صدور بیمه نامه به خطرهای اصلی اضافه می شوند از قبیل بارگیری، تخلیه، سرقت و …
اسناد و مدارک لازم جهت بررسی و پرداخت خسارت :
أ محصولات صادراتی – وارداتی :
اعلام خسارت به موقع بیمه گذار
ابرنامه
فاکتور خرید
صورت بسته بندی
گواهی مبداء
راهنامه C.M.R در حمل های زمینی
تصویر پشت و روی پروانه ورودی کالا
تصویر پشت و روی پروانه خروجی کالا (برای کالای صادراتی)
قبوض انبار گمرکی
صورتمجلس گمرکی یا بندری
گواهی کسر تخلیه یا عدم تحویل (در صورت کسری کالا)
گزارش بازدید کارشناس خارجی (در صورتی که خسارت خارج از کشور واقع شده باشد)
گزارش مقامات انتظامی محل وقوع حادثه (در مورد خسارتهای ناشی از حادثه)
برگ جانشینی یا فرم وکالتنامه لاتین
ب محصولات حمل و نقل داخلی :
اعلام خسارت به موقع بیمه گذار
بارنامه
فاکتور یا سندی مبنی بر تعیین ارزش واقعی بیمه شده
گزارش مقامات انتظامی محل وقوع حادثه
صورتمجلس یا گزارش کارشناسی شرکت بیمه مبنی بر تعیین میزان خسارت
ت محصولات وسائط نقلیه آبی (شناورهای کوچک دریایی) :
اعلام خسارت به موقع بیمه گذار
گزارش مقامات انتظامی محل وقوع حادثه
گزارش هواشناسی محل حادثه
گواهی سازمان بنادر و کشتیرانی مبنی بر وقوع حادثه
پروانه ثبت و بهره برداری
گزارش قابلیت دریاپیمایی از موسسات معتبر و مورد تایید سازمان بنادر و کشتیرانی
گواهی نامه ایمنی سازمان بنادر و کشتیرانی
آخرین مجوز خروج شناور از بندر مبداء